De transitie naar de anderhalvemetersamenleving gaat verder dan het aanbrengen van markeringen en stickers. Gedragsbeïnvloeding vraagt om een doordachte campagne die rekening houdt met gedragingen van mensen in (openbare) ruimtes.

Elke crisis creëert een nieuwe dynamiek. De dynamiek van COVID-19 is er een van social distancing waardoor ons sociale en werkende leven drastisch veranderde. Maatregelen die voor veel werknemers begonnen met tijdelijk thuiswerken, leiden inmiddels tot de aanzet van een nieuwe vormgeving van onze werkplekken en werkcultuur. We bereiden ons nu voor op een toekomst die vooral uit sociale afstand bestaat, die voldoet aan de normen van de nieuwe anderhalvemetersamenleving.

Onlangs vroeg een bevriende ondernemer mij of ik als wetenschapper iets kon zeggen over het menselijk gedrag tijdens de transitie naar de anderhalvemetersamenleving. Ik vertelde hem dat dit nog niet zo eenvoudig is. Immers, mensen gedragen zich in elke situatie weer anders; thuis, op het werk, bij de sportclub, in het café. In feite vraagt vrijwel elke situatie om een eigen aanpak, die je vanuit een gericht campagne kunt uitvoeren.

Ook ik zie dat overheden, organisaties, instellingen en scholen onder grote tijdsdruk invulling geven aan de anderhalvemetersamenleving. Dat doen zij vanuit de positieve intentie om dienstbaar te zijn aan de samenleving. Ook ondernemers doen er alles aan om hun bedrijf weer optimaal te laten draaien onder de nieuwe omstandigheden. Zij willen niets liever dan hun klanten weer te kunnen bedienen en hun onderneming levensvatbaar te houden.

Ik constateer echter ook dat er voornamelijk rationeel met de 1,5 meter wordt gewerkt. Protocollen opstellen, markeringen aanbrengen en stickers plakken, het gebeurt allemaal met die meetlat van 1,5 meter. Er is nauwelijks aandacht voor wat die 1,5 meter betekent voor het menselijk (groeps)gedrag in de verschillende situaties. Gedrag komt namelijk voort uit de sociale interactie tussen mensen en die wisselwerking is afhankelijk van de situatie.

Voor de transitie naar de anderhalvemetersamenleving bestaat geen snelle oplossing. Die vraagt om een gerichte campagne die overheden en bedrijven helpt de veranderingen door te voeren:

1. Identificeer de huidige situatie van de organisatie, haar visie en de veranderingen die nodig zijn, evenals wat mensen zal motiveren om deze veranderingen aan te brengen.
2. Zet een speciale campagne op met de juiste communicatie- en implementatiestrategieën.
3. Communiceer met de mensen via trainingen en workshops om de campagne te implementeren.
4. Monitor de impact van de campagne en voer zo nodig aanpassingen door.
5. Volg de organisatie en haar mensen, deel de verhalen en ervaringen en zorg ervoor dat de veranderingen evolueren naar een solide en geaccepteerde werkcultuur die de tand des tijds zal doorstaan.

De anderhalvemetersamenleving kan alleen succesvol zijn als je de transitie doordacht opzet, duidelijk uitdraagt wat het voor de doelgroep betekent, je een langetermijnvisie vaststelt en – het meest belangrijke – mensen op de eerste plaats zet.